Προϋποθέσεις Για Να Αρχίσετε Πρακτική

1. Καθοδήγηση από δάσκαλο. Σίγουρα ένας δάσκαλος της γιόγκα θα σας καθοδηγήσει καλύτερα και θα αποτρέψει λάθη και παρερμηνείες. Πάντα είναι καλύτερα να ακολουθούμε κάποιον που έχει περάσει από το μονοπάτι αυτό πριν από εμάς. Οποιαδήποτε στιγμή, μπορείτε να μου γράψετε στο [email protected] ή να γράψετε τις ερωτήσεις και διαπιστώσεις σας στα σχόλια παρακάτω.

2.             Απαλλαγή από ανθυγιεινές συνήθειες (κάπνισμα, χάπια, αλκοόλ). Προσωπικά δεν πιστεύω πως κάποιος που καπνίζει, πίνει ή παίρνει ορμονικά ή ηρεμιστικά χάπια πρέπει να κάνει γιόγκα. Οι ασκήσεις της Γιόγκα έχουν στόχο να ανεβάσουν τη ζωτικότητα στα πάνω κέντρα- προς τον εγκέφαλο. Αν η ζωτικότητα είναι «νοθευμένη» , τότε είναι πιο ασφαλές να μην εξυψωθεί. Από την άλλη, έχω πολλές εμπειρίες με ανθρώπους που έκοψαν τέτοιες κακές συνήθειες απλά γιατί η επίγνωση που τους έδωσε η γιόγκα, κατάργησε την επιθυμία τους για τεχνητούς τρόπους χαλάρωσης.

3. Υγιής πλάτη. Αν και οι σωματικές στάσεις (asanas) που περιγράφονται σε αυτό το βιβλίο είναι ελαφριές και απλές, απαιτείται να έχετε δυνατή σπονδυλική στήλη ή επίγνωση της κατάστασης του σώματος σας, ώστε οι ασκήσεις ή το εκτεταμένο κάθισμα με ίσια πλάτη να μην κουράζει το σώμα.

4. Χορτοφαγία. Όποιος εργάζεται με τον εαυτό του στο πνευματικό επίπεδο, θα ανακαλύψει σύντομα πως οι περίπλοκες τροφές όπως το κρέας ή οτιδήποτε ζωικό, κρατούν το σύστημα σε μια χονδροειδή μορφή που δεν βοηθάει τους πνευματικούς μας στόχους. Αυτό ισχύει και για την πολυφαγία.

5. Υγιή ρουθούνια. Αν ένα από τα δύο ρουθούνια είναι μόνιμα κλειστό ή είναι τον περισσότερο χρόνο κλειστό, αυτό σημαίνει ότι ένα από τα δύο ημισφαίρια δεν διεγείρεται αρκετά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ανισορροπία σε όλο το σύστημα (σώμα/νου/συναισθήματα/πνεύμα). Δοκιμάστε να καθαρίσετε τα ρουθούνια με την πρακτική jala neti και αν δεν δείτε αποτέλεσμα επισκεφτείτε ένα γιατρό. Αν το διάφραγμα της μύτης είναι στραβό, ακολουθήστε τις συμβουλές του γιατρού σας.

6. Πλήρης αναπνοή. «Δεν μπορείς να καθαρίσεις το πάτωμα με οδοντόβουρτσα» (Dr Ananda Balayogi Bhavanani) . Δεν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει την αναπνοή για φόρτιση και καθαρισμό, αν είναι ρηχή. Για γρηγορότερα και βαθύτερα αποτελέσματα στις πρακτικές που χρησιμοποιούν αναπνοή, πρέπει να χρησιμοποιούμε περίπου το 70% της χωρητικότητας των πνευμόνων και όχι μικρότερο ποσοστό. (για σωστή αναπνοή, δείτε τις σημειώσεις για τις εβδομάδες 1-3- αύξηση χωρητικότητας των πνευμόνων)

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΙΟΓΚΑ

 Στην παραδοσιακή Γιόγκα, ο μαθητής έμενε με το δάσκαλο για χρόνια, διδασκόμενος ήθος, δουλεύοντας δηλαδή με το χαρακτήρα του , πριν μυηθεί στις σωματικές και νοητικές πρακτικές. Αυτό συνέβαινε για να μπορέσει ο μαθητής να χτίσει ένα δυνατό και καθαρό ψυχικό-ενεργειακό σώμα, έτοιμο για ψηλότερες δονήσεις. Είναι αδύνατο κάποιος να επισκεφτεί ανώτερα επίπεδα συνειδητότητας αν οι δράσεις του δεν προέρχονται από το κέντρο της καρδιάς- αν δηλαδή δεν έχει καταργήσει την Ψευδαίσθηση του Διαχωρισμού. Το αίσθημα της ενότητας με όλους και όλα είναι αυτό που θα ανοίξει τη συνείδηση και θα της επιτρέψει να καθοδηγήσει τον άνθρωπο , κρατώντας τις δράσεις του καθαρές. Αναφέρω παρακάτω, σε πολύ ελεύθερη ανάλυση, τις φιλοσοφικές προϋποθέσεις της φιλοσοφίας της Γιόγκα που ενθαρρύνουν την ενδυνάμωση της συνείδησης.

1. Επίγνωση. Πολλές φορές νομίζουμε ότι ακολουθούμε κάποιες φιλοσοφίες, ενώ στην ουσία απλά το «Εγώ» έχει βρει τρόπο να καλύψει τις παρεκτροπές μας. Αυτό μας καθηλώνει στο ίδιο σημείο για πολλά χρόνια, αλλά πάλι το «Εγώ» βρίσκει τρόπους να μας πείσει ότι προχωράμε. Έτσι μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο παραισθήσεων από τις οποίες μπορεί να μην βγούμε ποτέ. Καμιά φορά αποκαλούμε το Εγώ «ένστικτο επιβίωσης», γιατί με αυτό τον τρόπο καταφέρνει να επιβάλλεται ευκολότερα στην ύπαρξη μας. Για να αποφύγουμε τις ανακρίβειες του Εγώ , χρειάζεται ασταμάτητα να αποκαλύπτουμε τους τρόπους με τους οποίους μεταμφιέζεται. Αφού συνειδητοποιήσουμε ότι μέσα μας συγκρούονται πολλά «συμφέροντα» πρέπει ασταμάτητα να παρατηρούμε τον εαυτό μας, τους γύρω μας, και το περιβάλλον χωρίς κριτικό πνεύμα, χωρίς δικαιολογίες και χωρίς ταύτιση. Ο Γκούρου είχε αυτή τη χρήση: να φωτίζει το δρόμο όταν το εγώ θάμπωνε την αλήθεια. Φυσικά είναι αδύνατον να έχουμε επίγνωση του νου, αν δεν τελειοποιήσουμε πρώτα την επίγνωση του σώματος και των συναισθημάτων. Μετά ακολουθεί η επίγνωση των σκέψεων και τέλος η τέλεια επίγνωση της ύπαρξης μας. Ο Dr. Swami Giatananda το ονομάζει «το τετραπλό ξεδίπλωμα της επίγνωσης»: επίγνωση σώματος, συναισθημάτων, σκέψεων και τέλος επίγνωση της πραγματικής μας ύπαρξης.

2. Ήθος. Ήθος είναι η ενδυνάμωση της συνείδησης. Όταν ένας άνθρωπος έχει ήθος, αποφεύγει να ενεργήσει με τρόπο που θα επιβαρύνει το Κάρμα του – δηλαδή αποφεύγει να κάνει ενέργειες που θα δημιουργήσουν σύγχυση και αρνητικότητα στον εαυτό του και στο περιβάλλον του. Όταν δημιουργούμε τη λιγότερη δυνατή σύγχυση τότε το ενεργειακό μας σώμα καθαρίζει και σταθεροποιείται. Ένας άνθρωπος με δυνατή συνείδηση εκφράζεται πάντα με αλήθεια και τιμιότητα. Η αλήθεια του δεν πληγώνει και η τιμιότητα του ωφελεί τους γύρω του με ένα αόρατο τρόπο. Στη Γιόγκα υπάρχουν πέντε ηθικοί κανόνες που μας κρατάνε μακριά από τη ζωώδη μας φύση και διατηρούν τη συνείδηση ενεργοποιημένη. Ονομάζονται Yamas (Γιάμας): Ahimsa-αβλάβεια, Satya-αλήθεια, Asteya-τιμιότητα, Brahmacharya-σωστή χρήση της δημιουργικής ενέργειας, Aparigraha- αυτάρκεια.

3.Αποταύτιση. Για να μπορέσει το ψυχικό μας σώμα να παραμείνει καθαρό ενώ ζούμε την καθημερινότητα , είναι απαραίτητο να διατηρούμε μια ουδετερότητα σε αυτά που μας συμβαίνουν. Να μπορεί κάποιος να είναι αρκετά δυναμικός ώστε να έχει στόχους που θα υλοποιούνται, αλλά και αρκετά παθητικός ώστε να μην αντιστέκεται στη ροή τη ζωής. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αν υπάρχουν προσκολλήσεις, εμμονές, υπερβολικές επιθυμίες και ταύτιση με όσα μας συμβαίνουν. Αν έχουμε έστω και μια φορά ζήσει το διαλογισμό, θα συνειδητοποιήσουμε ότι η ζωή είναι απλά μια προβολή, ένα όνειρο του Ανώτερου Εαυτού μας με στόχο την εξέλιξη μας. Αν ταυτιζόμαστε με αυτό το όνειρο, καθυστερούμε την εξέλιξη μας. Μην ξεχνάτε ότι όλα είναι προσωρινά. Αυτό είναι και η απόδειξη ότι η ζωή είναι ένα όνειρο. Οι επιθυμίες πρέπει να μετατραπούν σε στόχους οι προσκολλήσεις σε αγάπη, οι εμμονές σε τακτικότητα, η ταύτιση σε παρατήρηση.

4. Πειθαρχία. Για να καταφέρουμε να αλλάξουμε τη ψυχοσύνθεση μας και να καταπολεμήσουμε τις κακές συνήθειες και εκείνα τα στοιχεία του χαρακτήρα μας που μας εμποδίζουν να εξελιχθούμε χρειαζόμαστε συνεχόμενη τακτικότητα. Το βιο-κομπιούτερ που ονομάζουμε εγκέφαλο , δυστυχώς δεν έχει κουμπιά να διαγράφουμε αρχεία, να αλλάζουμε προγράμματα και να εγκαθιστούμε ιδιότητες. Οι προγραμματισμοί μας αλλάζουν μόνο με συνεχόμενη τακτικότητα. Ότι δηλαδή θέλουμε να εγκαταστήσουμε/αλλάξουμε/διαγράψουμε πρέπει να το επαναλαμβάνουμε τακτικά μέχρι να γίνει συνήθεια. Η συνήθεια θα επαναλαμβάνεται αυτόματα μέχρι να γίνει εδραιωμένος προγραμματισμός (χαρακτήρας). Τέλος, ο εδραιωμένος (εγκατεστημένος) προγραμματισμός (χαρακτήρας) θα καθοδηγήσει τη ζωή μας.

5. Υπηρεσία. Υπηρεσία σημαίνει ικανή δράση καθοδηγούμενη από το αίσθημα της ενότητας. Δεν έχει σημασία μόνο να αποφεύγουμε τις πράξεις που βλάπτουν τον εαυτό μας και τους άλλους. Είναι ισότιμα απαραίτητο να δρούμε με τρόπο που θα ωφελήσει το κοινό καλό. Αυτό είναι μια οπτική που συχνά παραλείπεται. Οι πνευματικές πρακτικές ενδυναμώνονται όταν κατακτήσουμε την ιδιότητα να δρούμε σαν όργανα του σύμπαντος , για το κοινό όφελος. Αυτό πετυχαίνεται με την ανιδιοτελή υπηρεσία. Η υπηρεσία θα μας εξαγνίσει με τρόπο που δεν μπορεί να κάνει κανένας διαλογισμός. Ένα σπουδαίο εργαλείο για ανιδιοτελή δράση είναι η κατάσταση της ευγνωμοσύνης. Η δράση μέσω ευγνωμοσύνης, κάνει κάθε ενέργεια μας απλό όργανο κάθαρσης. Αυτό συμβαίνει γιατί η ευγνωμοσύνη μας κάνει αυτόματα να μην έχουμε καμία προσδοκία. Η πράξη που γίνεται χωρίς προσδοκίες είναι καθαρή. Έτσι, γινόμαστε ένας σωλήνας που η δράση και τα αποτελέσματα της περνούν αβίαστα από μέσα μας και φεύγουν. Φεύγοντας, παίρνουν μαζί τους όσες ψυχικές ακαθαρσίες μπορούν να συσχετιστούν με τη δράση που κάναμε. Η κατάσταση της ευγνωμοσύνης δεν είναι ένα συναίσθημα που συμβαίνει αυτόματα στον άνθρωπο. Είναι ένα «Θεϊκό ένστικτο» και χρειάζεται να καλλιεργηθεί, όχι σαν μια παροδική κατάσταση που προκαλείται από κάτι, αλλά σαν μόνιμη στάση ζωής.

6. Να ζούμε στο «Τώρα». Τις πιο πολλές φορές δρούμε για το μέλλον ή καθοδηγούμε τις δράσεις μας στηριζόμενοι στο παρελθόν. Αυτή την ιδιότητα την έχει μόνο το ανθρώπινο είδος. Αυτή η ιδιότητα μας, να μαθαίνουμε από το παρελθόν και να προνοούμε για το μέλλον, μας έχει φέρει σε αυτό το επίπεδο εξέλιξης, αλλά τώρα αυτή η ίδια ιδιότητα μας κρατάει στο ίδιο σημείο. Μας κρατάει στο ίδιο σημείο, γιατί μας σπαταλάει όλη την ενέργεια του «Τώρα». Πρέπει να ξανά-ενεργοποιήσουμε την ιδιότητα να δρούμε με επίγνωση και χωρίς προσδοκίες. Να μην καθοδηγούμε τις πράξεις μας αυτόματα ανάλογα με τις αναμνήσεις μας- αλλά να δρούμε ανάλογα με την κατάσταση που έχουμε μπροστά μας. Έτσι η επίγνωση γυμνάζεται. Να μην δρούμε σκεπτόμενοι τι θα κερδίσουμε. Η ζωή δεν είναι επιχειρηματική συμφωνία.

Ζώντας μέσα στο τώρα, η ενέργεια μας θα επενδύεται στην πραγματικότητα και όχι στο «ληγμένο χθες» ή το «άγνωστο αύριο». Στην ουσία, το παρελθόν και το μέλλον δεν υπάρχουν. Άρα εκείνοι που ζουν με βάση το μέλλον ή το παρελθόν , απλά σπαταλιούνται μέσα σε ψευδαισθήσεις.

7. Βίωμα και όχι γνώση. Η γιόγκα είναι 100% πράξη. Το βίωμα μιας θεωρίας, είναι πολύ διαφορετικό από τη γνώση. Η γνώση είναι μονοδιάστατη. Το βίωμα είναι υπερδιάστατο. Η γνώση είναι αδύναμη. Το βίωμα είναι υπερβολικά δυνατό και αναποδογυρίζει τη συνειδητότητα. Προσδοκάτε την εμπειρία, μην μένετε στη γνώση. Μην πιστεύετε κανέναν αν δεν βιώσετε την αλήθεια που διαδίδει. Αν πιστεύετε τους άλλους τυφλά, η κρίση σας θα αποδυναμωθεί. Χωρίς κρίση, η εξέλιξη σας θα εξαρτάται από άλλους.

8. Συντονισμός με το νόμο του Κάρμα. Ο νόμος του Κάρμα είναι η ανταπόδοση των δράσεων μας. Δεν έχει σχέση με τιμωρία ή επιβράβευση. Ο νόμος του Κάρμα είναι το πιο δραστικό εργαλείο για την εξέλιξη των ψυχών. Συντονισμός με το νόμο , σημαίνει να μπορούμε να αντιληφθούμε ότι κάθε τι που μας συμβαίνει, είναι αποτέλεσμα των δικών μας πράξεων και να το ενστερνιστούμε αντί να το πολεμάμε. Να πάρουμε την απόλυτη ευθύνη για κάθε τι που μας συμβαίνει. Ο άνθρωπος που παίρνει την ευθύνη, μπορεί να έχει επιλογή για το πώς θα ζήσει. Ο άνθρωπος που πάντα βρίσκει τρόπο να τα ρίξει στους άλλους, πάντα θα εξαρτάται από αυτούς. Ο υπεύθυνος άνθρωπος φροντίζει όλες του οι δράσεις να είναι κάρμα γιόγκα. Κάρμα γιόγκα σημαίνει δράση για εξαγνισμό. Η Κάρμα γιόγκα δεν συνδέεται πάντα με τον εθελοντισμό ή την οργανωμένη φιλανθρωπία. Είναι η ανυστερόβουλη, υπεύθυνη δράση, στην καθημερινότητα. Κάρμα γιόγκα είναι να αλλάξουμε το δυσάρεστο με μια δραστική στροφή, αντί να κρίνουμε. Να ζητήσουμε συγχώρεση με μια κίνηση, αντί απλά να απολογηθούμε. Να δείξουμε ευγνωμοσύνη με μια πράξη, αντί απλά να ευχαριστήσουμε.

9. Ουσιώδεις συναναστροφές . Οι άνθρωποι τους οποίους διαλέγουμε να έχουμε γύρω μας, είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θα συντονιστεί η συνειδητότητα μας. Αντί να παραπονιόμαστε ότι το περιβάλλον εργασίας μας δεν είναι ιδανικό, ας επιλέξουμε- όταν έχουμε την ευκαιρία- να είμαστε με άτομα που θα μας εμπνεύσουν. Αφού ξεκαθαρίσουμε τις συναναστροφές μας, πρέπει να απαλλαγούμε και από όλους τους ανεξέλεγκτους τρόπους επικοινωνίας (εφημερίδες, τηλεόραση, ψυχαγωγία, κοινωνικές υποχρεώσεις). Ακούγεται υπερβολικό, αλλά η προσωπική μας πρακτική θα μείνει στάσιμη από ένα σημείο και μετά, αν γεμίζουμε το υποσυνείδητο μας με άχρηστες πληροφορίες που στην ουσία δεν μας αφορούν. Ζούμε σε μια εποχή που η ενημέρωση έχει γίνει καθήκον. Αν δεν γνωρίζουμε όλες τις καταστροφές, ληστείες, δολοφονίες που συμβαίνουν στον κόσμο, θεωρούμαστε αδιάφοροι και ατομικιστές. Πιστεύουμε ότι όταν έχουμε ελεύθερο χρόνο δεν είναι κακό να ξεχνάμε τον εαυτό μας βλέποντας φτιαχτές ιστορίες στην οθόνη ή διαβάζοντας ευκολοχώνευτα μυθιστορήματα. Για να διατηρήσουμε τις “κοινωνικές μας επαφές” που δεν έχουμε ιδέα σε τι μας χρησιμεύουν, σπαταλάμε την ενέργεια μας σε μέρη που δεν θέλουμε να είμαστε, με ανθρώπους που αργότερα θα κατηγορήσουμε, κάνοντας ή λέγοντας πράγματα που δεν μας αντιπροσωπεύουν. Όλα αυτά βαραίνουν το νοητικό μας σώμα με εικόνες, λέξεις, εντυπώσεις που δεν είναι δικές μας. Έτσι καταλήγουμε να “καθαρίζουμε” τα άχρηστα κατά τη διάρκεια της πνευματικής μας πρακτικής , παρά να εξελισσόμαστε. Είναι όπως όταν κάνουμε δίαιτα: Πρέπει να χάνουμε θερμίδες, χωρίς να παίρνουμε. Αν γυμναζόμαστε για να «κάψουμε» θερμίδες αλλά μετά τρώμε όπως πριν, η γυμναστική δεν θα βοηθήσει στο να χάσουμε λίπος.

Έτσι θα συμβεί και με την πνευματική μας εργασία: συνεχώς θα καθαρίζουμε, αντί να χτίζουμε ενέργεια.

10. Αποδοχή του αόρατου. Η πραγματική Αλήθεια αποκαλύπτεται μόνο αν πάμε πέρα από τη φαινομενική πραγματικότητα και συνδυάσουμε τη λογική με την εσωτερική μας αίσθηση. Η πραγματικότητα έτσι όπως τη λαμβάνουν οι εξωτερικές αισθήσεις και έτσι όπως την ερμηνεύει η λογική, είναι ένα μικρό ποσοστό της Αλήθειας. Αν ταυτίζουμε τις αισθήσεις και τη λογική με την Αλήθεια , είμαστε σαν το τυφλό που αγγίζει την προβοσκίδα του ελέφαντα και νομίζει ότι ο ελέφαντας είναι φίδι. Η Αλήθεια είναι πέρα από τη λογική. Είναι επίσης πέρα από την μικρή, περιορισμένη μας ζωή. Όσο μας κυβερνά το ένστικτο της επιβίωσης, το εγώ και η λογική θα είναι πάντα πιο δυνατά από την ψυχή και την εσωτερική μας αίσθηση. Η ψυχή δεν ενδιαφέρεται αν το σώμα πεθάνει. Η ψυχή είναι αιώνια και άφοβη. Δεν γίνεται να αφήνουμε το ένστικτο της επιβίωσης να κυβερνά, ενώ ταυτόχρονα να θέλουμε να εξελίξουμε την ψυχή. Από την άλλη , αν αδιαφορήσουμε για το σώμα, αυτό θα γίνει αδύναμο όργανο για την εξέλιξη της ψυχής. Εδώ είναι που η πίστη , είναι η μοναδική λύση. Η πίστη σε κάτι αόρατο, ανώτερο και δυνατότερο από εμάς, που θα φροντίσει για το καλύτερο, είναι απαραίτητη ποιότητα , στα ανώτερα στάδια της εξέλιξης μας. Μπορεί να μην χρειάζεται στην αρχή, αλλά όταν πια η ψυχή έχει δύναμη μέσα μας, η πίστη είναι αυτή που θα μας δώσει την ασφάλεια και το θάρρος να προχωρήσουμε. Αλλιώς ο φόβος θα μας καθηλώσει στο ίδιο σημείο.